Haber Erbaa

     Sanatsal faaliyetler bireylerin duygularını, düşüncelerini  anlatabilmesini sağlamaktadır. Yetenek ve yaratıcılığını estetik bir seviyeye ulaştırmak amacıyla yapılan faaliyetlerdir. Bireylere estetik yargı yapabilme konusunda yardımcı olmayı amaçlarken, yeni biçimleri hissetirmekte, eğlenmeyi ve heyecanlarını doğru biçimlerde yönlendirmeyi öğretmektedir. Burada amaç sanatçı yetiştirmek değildir, yetiştirmek durumunda olunan her bireyi, yaratıcılığa yöneltip, onun bilgisel, bilişsel, duyusal ve duygusal eğitim ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Yaratıcı güç ve potansiyelleri eğitmek, estetik düşünce ve bilinci örgütlemek için çalışmaktadır. Yaratıcılığı hedef alan sanat eğitimi, aynı zamanda çocuklara estetik bakış ve değerleri öğretmektedir, sanata sempati duyulmasını, sanat eserlerinin korunmasını ve belli bir sanat kültürünün oluşturulmasını amaçlar. Tüm eğitim programları içerisinde sanat eğitimi özel bir öneme sahiptir. Normal gelişim gösteren çocuklarla birlikte özel gereksinimli bireylerin aldığı özel eğitim programı içinde akademik becerilerini, sosyal yaşam becerilerini,motor becerilerini, iletişim becerilerini, oyun ve sanat etkinliklerini kapsayan alanlar bulunmaktadır.  

     Öğrenciyle yapılan sanat çalışmaları çizgi çalışmaları, suluboya çalışmaları, üç boyutlu seramik çalışmaları, drama eğitimleri, dans çalışmaları,müzik çalışmaları gibi pek çok etkinlik olarak planlamak öğrencinin bütünsel gelişimi için önem arz etmektedir. Çünkü özel eğitimde sanat eğitiminin amaçlarından en önemlilerinden birisi çocuğun gelişimine her anlamda katkıda bulunmasıdır. Çocuğun motor becerilerini geliştirmek, el-göz koordinasyonunu arttırmak, iletişim gücünü geliştirmek, kavram eğitimini desteklemek gereklidir. Tüm çocuklar gibi özel eğitime gereksinimli çocuklarda da sanatsal faaliyetlerde zevk alma, beğenilme isteği, mutlu olma gibi duygusal gelişimleri deneyimleyeceği unutulmamalıdır. Mesela çocuklarda görsel sanat eğitimi sayesinde çocuk boya kalemlerini doğru bir şekilde kullanmasını öğrenerek küçük ve büyük kasları yani ince ve kaba motor becerilerini geliştirebilir. El-göz koordinasyonu oluşur. Renkleri tanır,  renkleri ayırt eder, ana renklerden ara renkler elde eder. Eşyalar arasında şekil ilişkisini kavrayabilir. Büyük küçük kavramını ayırt edebilir. Renklerine göre sınıflandırabilir veya tanıyabilir. Çevreye dair gözlemlerini, hislerini resim, şekil, renkler aracılığıyla anlatabilir. Basit genellemeler yapmayı öğrenir. İşlevine uygun kararlar alarak bunları uygulama davranışını elde edebilir. Kendine karşı özgüveni gelişir. Bir eser meydana getirmenin hazzını ve gururunu yaşar. Getirdiği eserler sayesinde öğrenci kendini ifade etmeye ve kanıtlamaya ortam sağlanır. Bu sayede öğrenci yaptığı eserini insanlara tanıtabilmek veya anlatabilmek isteyecektir bu durumda onun iletişim becerilerini ortaya çıkararak sosyalleşmesini sağlayacaktır. Diğer derslerle bağ kurmasına olanak sağlayarak diğer derslerle matematik,fen,sosyal gibi alanlarla etkileşime girmesini sağlayacaktır. Öğrencilerin dikkatlerinin niteliğinin ve süresinin artmasına, motivasyonu arttırarak öğrencideki öğrenmeye dair kalıcı ve kolay öğrenmelere zemin hazırlamasına katkı sağlamaktadır. Mesela görsel sanatlar dersinde kullanılan çizgi çalışmaları direkt yazma performansını etkilemektedir. Özel gereksinimli bir öğrenciyle yapılan işlevine uygun çizgi çalışmaları ilerideki yazma becerileri için olumlu bir yordama örneğidir. Mesela  öğrenciye anlatılan bir hikayenin öğrenci tarafından resim yoluyla ifade etmesini sağlamak öğrencinin alıcı dilinin algılama kapasitesi ve hayal gücünün kuvvetini açığa çıkarabilmesi için önemlidir.

     Bundan yaklaşık 3 ay önce bir resim atölyesinde ortaya çıkan eserleri ziyaret etme şansı bulmuştum.Burada birçok resim sergilenmekteydi. Normal gelişim gösterenlerin yoğunlukta olduğu bu atölyede daha sonrasında hocasından öğrendiğim bir tane gelişim geriliği gösteren bir öğrenci dikkatimi çekmişti. Akranlarına göre resimleri daha karmaşık ve anlaşılır değildi.Ancak isteği ve ve hevesi diğerlerinden daha fazlaydı. Bu bana pek bir farklı gelmişti.  Dikkatli bir şekilde öğrenciyi izlerken atölyedeki hocamız yanıma gelerek o öğrencinin özel gereksinimli olduğunu yaklaşık 3 ay önce resim atölyesindeki eğitime katıldığını belirtti. Öğrenci ellerini ve parmaklarını yani ince kas becerilerini 3 ay öncesine göre daha iyi kullandığını resim çizmeye çok istekli olduğunu ancak bunu fizyolojik eksiklerinden dolayı yerine getiremediğini belirtti. Ancak öğrencinin resim çizmeye hevesli oluşu ve uzman desteği ayrıca ailesinin yoğun nitelikli desteği sayesinde öğrenci artık dikkatini daha iyi toparlamakta olduğunu el ve göz koordinasyonunu daha rahat yerine getirdiği ve artık hayallerindeki resimleri istediği gibi çizdiğini anlattı.Öğrenci burada akranlarıyla birlikte iş bölümü ve paylaşımı, yardımlaşma gibi sosyalleşme becerilerini geliştirdiği ve içine kapanık yapısını ortadan kaldırdığını söyledi. Özgüveni artık daha yüksek kendini daha rahat ifade edebiliyor ve bu ifade ettiklerini resimlerde göstererek kendini anlatıyor dedi. Ben buradaki bu olumlu gelişmeleri ağzım açık ve bir o kadar da mutlulukla dinledim. Öğrenci hayattan zevk alıyordu bu çok belliydi. Artık akranları gibi hissediyor ve bazı farklılıklarını resim çizerek ortadan kaldırmıştı. 

     Burada gezerken aklıma özel eğitimi daha çok yaparak yaşayarak yapmak ve öğrencinin ilgilerine göre dizayn etmek ve bunu sanatsal faaliyetler ile yapmanın faydalı olduğunu yerinde görerek düşündüm. Öğrencilerin yapmakta olduğu işi bir iş olarak görmekten çok onu bir eğlence olarak görmesi öğretim için çok önemli bir kapı aralamaktadır. Sanatsal faaliyetler öğretimin sağlanması ve kalıcı, kolay bir şekilde yapılabilmesi çok önemlidir. Öğrencilere sunulan sanatsal faaliyetler duyuşsal, bilişsel ve psikomotor olmak üzere birçok gelişim alanını çok yönlü etkilemektedir. Bu da önemli bir bulgudur. Çünkü öğrencinin bazı eksikleri onu her türlü gelişimden doğal olarak mahrum bırakmaktadır. Bu da öğrencinin gelişimini olumsuz etkilemekte ve geriye götürmektedir. Bu yüzden öğrencileri daha çok sanatsal faaliyetlere yönlendirmek ve bunları öğrencinin ilgilerine göre yapmak esas olmalıdır. Burada gördüğüm öğrencinin resim çizmeye istekli oluşu ancak ellerinde ve parmaklarındaki ince kas becerilerinin zayıflığını yine bu istek üzerinden yola çıkarak bertaraf ettiğini gördüm. Bu şekilde öğrenci resim atölyesinde eğitim almaya başlamış. 3 ay gibi kısa süre içerisinde öğrencinin gelişimi gözle görülür şekilde ilerlemiştir. Öğretmenin belirttiğine göre öğrenci bilişsel,psikomotor ve duyuşsal tüm alanlarda olumlu bir gelişme göstermiştir. Buda öğrencinin resim atölyesinde aldığı eğitimler neticesinde gerçekleşmiştir. Kısacası sanat ve eğitim her şeyi iyileştirir.

Sevgiyle kalın, sağlıkla kalın, hoşça kalın.

Haftaya görüşmek üzere…